Caretta carettalar için 18 yıldır Alanya’nın Yeşilöz ve Uğrak mahallelerinde istekli olarak aralıksız nöbet tutan Güldane Şahin, şimdiden geçen yılın iki katı yuva tespit ettiklerini tabir ederek, “Bu son yılların en büyük rekoru diyebiliriz” dedi.
Antalya’nın Alanya ilesinde yaşayan Doğasever ve Çevreci Güldane Şahin, 18 yıldır Alanya’nın Yeşilöz ve Uğrak mahallelerinde istekli olarak aralıksız nöbet tutmaya devam ediyor. Jenerasyonu tükenmekte olan caretta carettaların yaşama alanlarına hürmet gösterilmesini istedi. Caretta carettaların jenerasyonu tehlike altında olan canlılar olduğunu ve Türkiye’nin milletlerarası birçok mutabakatlarının olduğunu belirten Güldane Şahin, “2009 yılında Çevre ve Orman Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından caretta carettaların korunması için genelge yayınlandı. Şu anda bulunduğumuz kıyı şeridi muhafaza altında. Caretta caretta deniz kaplumbağaları 1 Nisan-1 Ekim tarihleri ortasında Alanya kıyılarına gelerek yuva yapıyorlar. Yumurtalar ise Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarında yavruya dönüşerek denizle buluşuyorlar” biçiminde konuştu.
“Şimdiden 287 yuva tespit ettik”
Yeşilöz ve Uğrak kıyılarında 3 kilometrelik alanda 287 yuva tespit ettiğini söyleyen Şahin, “Yıllardır Alanya ve Gazipaşa kıyılarında caretta carettaları istekli olarak koruyorum. Bakın daha yumurtlama döneminin bitmesine 2 ay var ve şimdiden geçen yılın yuva sayılarının iki katı yuva tespit ettim. Bu yıl yumurtlama dönemi sonuna kadar 3 kilometrelik bu alanda 600 yuvanın üstüne çıkarız. Her gün sabah saat 05.00’de kıyıya iniyorum ve yumurtlamak için denizden plaja çıkan carettaların kumda izlerini takip ediyorum. Bölgeyi denetim çubuğu ile denetim ediyorum. Burada yumurta olduğunu anlayınca etrafını çeviriyoruz, bilgi kağıdımızı takıyoruz” dedi.
“En büyük düşmanları insanlar”
Carettaların yumurtlama alanlarının birebir vakit sit alanı bölgesi olduğuna vurgu yapan Güldane Şahin, “Ancak buna karşın hala beşerler buraya gelerek kuma deniz şemsiyesi takıp, şezlong koyuyorlar. Bu da yetmiyor kumun üzerinde mangal yapıyorlar. Hatta geçtiğimiz yıl müdafaa kafeslerini mangal olarak kullanıp yuvanın üstünde ateş yakan bile oldu. Caretta carettaların en büyük düşmanı beşerler. İnsanlarımızı bilinçlendirmek çok güç. Birçok vakit maalesef tehditler alıyoruz, hakaretlere maruz kalıyoruz. İnsanların akabinde sokak köpekleri buraya gelerek yuvaları kazıyorlar. Tilki, sansar, kartal, kargalar ve hatta yengeçler bile büyük ziyan veriyor. Bakın etrafımızda sokak köpekleri var. Yavrular yumurtadan çıkacağı vakit bir koku yayılıyor. Bu koku ne kadar köpek, tilki, karga ve bunlar üzere hayvan varsa buraya çekiyor. Yavruların birden fazla bu hayvanların kurbanı oluyor” biçiminde konuştu.
“Tek başıma bazen çaresiz kalıyorum”
Caretta carettaları muhafazanın değerine vurgu yapan Şahin, şunları söyledi: “Sahip olduğumuz doğal zenginliklerimizin yok olmaması için çok uğraş sarf etmemiz gerekiyor. Alanya Tabiat Müdafaa Şefliği yardım yapıyor. Ben oranın da gönüllüsüyüm. Bu yıl anne carettalar toplu halde geldi ve yuva çok fazla olunca bize gönderilen kafesler yetmedi. Buna birde hurdacıların kafesleri çalmasını ekleyince yuva müdafaa çiti konusunda büyük kasvet yaşıyorum. Geçen Temmuz ayı ortalarında geldiğimiz yuva sayısına bir ay evvelden geldik. Daha Haziran ayının sonu çok yuva var. Bakın 1 kilometrelik sit alanında 150 yuva bulunmakta. Bu bir rekor. Yuvaların muhafaza altına alınması konusunda etrafımızda bulunan sazlıkların kargılarından faydalanıyorum. Sabah erken gelip yuvaları tespit ettikten sonra dere kenarındaki kargıları toplayıp yuvaların etrafına dikiyorum. Sonra onları şerit ile çevirip bilgi kağıdı asıyorum.”
“Bugüne kadar gördüğüm en büyük caretta izi”
Sahilde bir günde birebir anda 11 caretta caretta izine rastlayan Şahin, bir caretta izini görünce çok şaşırdı. Bugüne kadar gördüğü en büyük caretta caretta izi olduğunu söyleyen Şahin, “Bu büyüklükte bir iz birinci defa görüyorum. Devasa bir caretta olmalı ve en az 70-80 yaşında. Mükemmel bir olay. Bölgemize iki tıp caretta caretta gelmekte. Bunların biri olağan carettalar. Yani et yiyen deniz anaları yiyen. Bir başkası ise yeşil otçul carettalar. Muhtemelen bu büyük bir yeşil carettaya ilişkin. Yeşil deniz kaplumbağaları genelde bu kadar büyük iz bırakır. Olağan carettalar kıyıya çıktıkları vakit 40-50 metre içinde yuva yapıyor. Yuvanın derinliği ise 45-50 cm ortası oluyor. 60 ila 100 ortası yumurta bırakıyorlar. Yeşil deniz kaplumbağaları ise 100 ile 120 metre uzaklığa kadar yuva yapabiliyorlar. Yuvalarının derinliği 85 santime kadar inebiliyor. Yumujrta sayıları ise 120 ile 150 ortası oluyor” dedi.
İHA
