Aydın Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü tarafından turunçgil bahçelerinde unlu bit zararlısına gayret çalışmalarının başladığını duyurarak kültürel, biyolojik ve kimyasal uğraş sistemlerini açıkladı.
Turunçgil ağaçlarının kapladığı 43 bin 889 dekar alan ve 162 bin 172 ton üretimi ile yaş meyve ve zerzevat ihracatında gelişme potansiyeline sahip vilayetlerden olan Aydın’da, turunçgil bahçelerinde denetimler devam ediyor. Bu çerçevede harekete geçen Aydın Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü grupları, turunçgil alanlarında yürütülen Entegre ve Denetimli Eser İdaresi (EKÜY) projesi kapsamında denetimlerini aralıksız sürdürürken, tespit edilen unlu bit zararlısının çaba gerektirecek seviyede olduğunu belirledi. Üreticilere davette bulunan Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü, uğraş çalışmalarının başladığını duyurdu.
Konu ile ilgili Aydın Vilayet Tarım ve Orman Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada “İlimiz turunçgil alanlarında yürütülen Entegre ve Denetimli Eser İdaresi (EKÜY) projesi kapsamında, yapılan bahçe denetimlerinde unlu bitin ekonomik olarak çabayı gerektirecek seviyede olduğu görülmüştür. Gayret vakti gelen ve yayılma eğiliminde olan Turunçgil Unlu Biti (Planococcus citri) zararlısının tüm üreticiler tarafından tanınıp, yoğunluğunun izlenmesi ve bahçelerde uğraşın uygulanması ilimiz turunçgil yetiştiriciliği için büyük kıymet taşımaktadır. Turunçgil unlu bitinin ergin dişileri, uzunca oval biçimde, beyaz ve unlu üzere bir görünümdedir. Ortalama uzunluğu 3,7 mm, eni ise 1.8 mm’dir. Bedenin her tarafı beyaz ince mumlu iplikçiklerden oluşmuş bir örtü ile kaplıdır. Bazen tek başına, çoğunlukla da koloni halinde yumakçıklar biçiminde görülürler. Bir dişi 300-400 adet yumurta bırakır. Yumurtadan çıkan larvalar yumakçıklar içerisinde kısa bir müddet kaldıktan sonra dışarı çıkarlar. Bu devirde larvalar epey hareketlidir. Yıllara ve bölge şartlarına nazaran değişmekle birlikte yılda 3-4 döl verirler. Turunçgil unlu biti emgi yaparak direkt, ballımsı husus salgılayarak fumajine neden olmasıyla da dolaylı yoldan bitkilere ziyan verirler. Popülasyon yoğunluğunun yüksek olduğu vakitlerde turunçgillerde çok meyve dökümüne ve fumajine neden olurlar. Temel konukçuları turunçgil tıp ve çeşitleri olup, incir , asma, nar, sera ve süs bitkilerinde de ziyan yaparlar. Kışı çoğunlukla yumurta ve yumurtalı ergin olarak ağacın gövde çatlakları ortasında, yumurtasız ergin ve larva olarak da sürgün uçları ortasında beslenerek geçirirler. Yumurtalar ilkbahar aylarında havaların ısınması ile birlikte açılır ve çıkan larvalar öncelikle yapraklarda ve sürgünlerde bilhassa de iki bitki organının birbirine değdiği yerde beslenir. Yeni meyvelerin teşekkülü ile meyvelerin sapla birleştiği çanak yaprakları ve meyvelerin birbiriyle temas ettiği yerlerde, göbekli portakalların göbek kısmında emgi yaparak meyve kalitesini düşürür ve sap tabanları zayıflayan meyvelerin dökülmesine neden olurlar. Bu zararlının bulunduğu yerlere harnup ve portakal güveleri de yumurta bırakır. Zararlının çıkardığı tatlı unsurlar bu güvelerin larvalarının besin kaynağı olur. Orantılı nemi yüksek gölgeli sıcak yerler unlu bitin gelişmesine uygundur. Yaz sonuna gerçek bu belirtilen yerlerden gövde ve kollara dağılırlar” tabirleri yer aldı.
“Avcı böcekler salınmalı”
Mücadele metotlarına ait yapılan açıklamanın devamında ise “Kültürel gayret çerçevesinde bahçede yabancı ot paklığına dikkat edilmeli, sürümler tavında yapılmalı, budama yaparken ağaç taçları hiçbir vakit birbirine kavuşmamalıdır. Güneşlenme ve hava akımı sağlanmalıdır. Biyolojik uğraş ise ülkemizde kitle üretimi yapılan ve bahçelere salınan, bölge kaidelerinde kışı geçiremeyen Cryptolaemus montrouzieri Muls. (Col.:Coccinellidae) avcı böceği ve Leptomastix dactiilopii How. (Hym.:Encyrtidae) parazitoidi en kıymetli doğal düşmanlarıdır. Bu faydalı böcekler unlu bitle bulaşık bahçelere salınarak başarılı bir formda biyolojik uğraş yapılmaktadır. Bu halde biyolojik çaba yapan üreticilerimiz ayrıyeten Bakanlığımızın biyolojik gayret dayanak ödemesinden de yararlanabilmektedirler. Bunlar dışında ülkemizde doğal istikrarın bozulmadığı bahçelerde unlu bitin çok sayıda yerli doğal düşmanları da vardır. Bahçe, Nisan ayı ortasından itibaren 15 gün orta ile denetim edilir. Yeni meyvelerin oluşmasından meyvelerin çanak yapraklarının kapanmasına kadar olan devrede ağacın gövde kol ve sürgün uçları, bu devreden Haziran ayının son yarısına kadar meyve çanak yaprağı ortası, Temmuz ayından itibaren ise bitişik meyveler ve yaprağa temas eden meyveler denetim edilir. Mayıs ayı sonuna kadar yüzde 5 ağaç ve Haziran ayı sonuna kadar yüzde 8 ağaç yahut meyve bulaşıklığı saptanırsa ağaç başına 2-3 adet predatör C. montrouzieri ile 10 adet parazitoit L. dactylopii salınması gerekir. Ağustos ayında gerek ağaç ve gerekse meyve bulaşıklığı yüzde 15 olursa ağaç başına 4-5 adet predatör ile 10 adet parazitoit verilir. Bu devrede meyve bulaşıklığı daha yüksek oranda tespit edilir ve koloni teşekkülü görülürse 5-10 adet yahut daha çok sayıda predatör ile bu ölçünün 2 katı parazitoit salınır. Eylül ayında yüzde 20 ağaç ve meyve bulaşıklığı bulunan bahçeye iklim durumuna nazaran Kasım sonuna kadar ağaç başına 10 adet predatör ve 20 adet parazitoit salımına devam edilir. Karınca faaliyeti olan bahçelerde faydalı böcek salımlarından evvel ağaçların kök boğazları daire formunda karınca öldürücü toz bir ilaçla ilaçlanmalıdır. Ayrıyeten ağaçların toprakla temas eden kol uçları budanarak karınca faaliyeti önlenmelidir. Kimyasal çaba de unlu bitin olduğu belirlenen bahçelerde biyolojik gayret yapılmıyor ise meyveler fındık iriliğinde iken ruhsatlı olan ilaçlarla kimyasal çaba yapılmalıdır. Fakat yüksek popülasyonlu bahçelerde biyolojik uğraş uygulamasından evvel popülasyonu düşürmek ve dökümü kısmen önlemek bakımından da tekrar kimyasal uğraş yapılmaktadır. Arı vefatlarını önlemek için ilaçlamalardan evvel etrafınızdaki arıcıları bilgilendiriniz” sözlerine yer verildi.
İHA
