Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, “Bugün yaptığımız değerlendirmelerin sonucunu Cumhurbaşkanımıza arz ettik ve alınan siyasi karar gereği buradan birinci kere duyurmak istiyorum, Türkiye olarak Güney Afrika’nın İsrail’e karşı UAD’da açtığı davaya müdahil olmaya karar verdik. Bu adımlar UAD önündeki sürecin yanlışsız istikamette ilerlemesini temenni ediyoruz” dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan Endonezya Dışişleri Bakanı Retno Marsudi ile Dışişleri Bakanlığı’nda görüşme gerçekleştirdi. Görüşmenin akabinde ikili düzenlenen toplantıda gündeme ait basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Görüşmede Türkiye Endonezya Yüksek Seviyeli Stratejik İşbirliği Kurulunun birinci toplantısının hazırlıklarını ele aldıklarını aktaran Baka Fidan, “Bu sistem Cumhurbaşkanımızın 2022 tarihinde Bali’yi ziyaretleri sırasında tesis edilmişti. Bu çerçevede ikili bağlantılarımızın tüm taraflarını görüşme bahtımız oldu. Endonezya’nın seçilmiş Cumhurbaşkanı Prabowo’nun ülkemizi ziyareti dahil önümüzdeki periyotta üst seviye ziyaretlerin devamı konusunda da mutabık kaldık. Görüşmelerimizde ekonomik ve ticari münasebetlerimizi yenilenebilir güç ve helal besin dahil çeşitli alanlarda geliştirme konusunda mutabık kaldık. Ticaret hacmimizin önderlerimiz tarafından belirlenen 10 milyar dolar gayesine ulaşması için atabileceğimiz adımları istişare ettik” sözlerini kullandı.
Kapsamlı Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Mutabakatının müzakerelerinin devam ettiğini belirten Bakan Fidan, Endonezya’nın yeni başşehri Nusantara’nın inşa sürecinde Türk müteahhitlik firmalarında rol almasını istediklerini kaydetti.
“Savunma ve dışişleri bakanlarının yer alacağı ‘2+2’ formatında bir sistem kurulması konusunda mutabık kaldık”
Türkiye ve Endonezya ortasında savunma sanayi işbirliğinin artarak devam etmesini ve firmaların Endonezya ordusunun modernizasyonunda daha fazla rol almasını istek ettiğini lisana getiren Bakan Fidan, “Terörle mücadele dahil önümüzdeki devirde imzalanabilecek dokümanları gözden geçirdik. FETÖ başta olmak üzere terör örgütleriyle uğraş konusunda çalışmaya devam edeceğiz. Ayrıyeten bugün bağlarımızın daha da derinleşmesini sağlayacak değerli bir karar daha aldık. İki ülke ortasında savunma bakanlarıyla dışişleri bakanlarının yer alacağı ‘2+2’ formatında bir sistem kurulması konusunda mutabık kaldık” dedi.
“Bazı Avrupa ülkelerinin Filistin’i tanımaya yakın olduklarını söylemeleri de ayrıyeten umut vericiydi”
Endonezyalı mevkidaşı ile görüşmesinde Filistin’deki gelişmelerin yer aldığını aktaran Bakan Fidan, Endonezya’nın Filistin konusundaki tavır ve hassasiyetin ortak olduğunu belirterek, şu tabirleri kullandı:
“Endonezya’nın da yer aldığı İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Birliği Temas Kümesi olarak Gazze’ye yönelik taarruzlara ait milletlerarası farkındalığı artırmak için değerli çalışmalarda bir arada vazife aldık. Biliyorsunuz Gazze Temas Kümesi Toplantısına katılmak üzere Riyad’daydım. Burada öncelikle Temas Kümesi olarak kendi ortamızda bilahare batılı ülkelerin de temsilcilerinin iştirakiyle toplantılar yaptık. Filistin Devleti’nin tanınması ve iki devletli tahlile odaklanan bildirilerimizi bir kere daha kuvvetle vurguladık. Kimi batılı ülkelerin artık iki devletli tahlilin bir koşul olduğunu kabul ettiklerini, İsrail kadar Filistin de güvenliğinin sağlanmasının eşit derecede ehemmiyet taşıdığını teslim ettiklerini görmekten memnuniyet duyduk. Tüm uğraşlarımızla artık dünyanın en azından telaffuz bazında da olsa birebir noktaya geldiğini görmekteyiz. Birtakım Avrupa ülkelerinin Filistin’i tanımaya yakın olduklarını söylemeleri de ayrıyeten umut vericiydi.”
“Zaman, bu telaffuz birliğinin uygulamaya geçme zamanıdır”
Filistin’i 136 ülkenin tanıdığını hatırlatan Bakan Fidan, ağırlıklı olarak Avrupa ülkeleri ve ABD’nin tanımaması nedeniyle Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nde Filistin’in statüsünün tescil edilmediğini aktararak, “Şu anda geldiğimiz etapta bu yaygın tanımanın daha büyük memleketler arası meşruiyete dönüşmesi, başta ABD olmak üzere Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’ne daha büyük bir baskı uygulanması. Bu noktada sistemli ve ağır çalışmalarımızı dostlarımızla bir arada devam ediyoruz. Memleketler arası kamuoyunun bu reaksiyonuna karşı İsrail büyük bir pervasızlık ve cüretle Filistinli sivillere karşı işlediği kabahatleri sürdürmektedir. Artık vakit, bu telaffuz birliğinin uygulamaya geçme vaktidir. Bu insanlık dışı durma daima birlikte memleketler arası toplum olarak sistemli bir biçimde etkin bir halde ‘dur’ dememiz gerekiyor. 21. Yüzyılda Gazze’de açlıktan vefatlar yaşanırken, İsrail ordusunun çekildiği yerlerde toplu mezarlar ortaya çıkarken, bayan, çocuk, hasta, yaşlı demeden siviller amaç alınırken, milletlerarası toplum daha neyi beklemekte? Artık zorlayıcı önlemlerin gündeme gelmesi gerektiği ortadadır. İsrail’in Filistin halkını boyunduruk altına alma ve topraklarından sürme uğraşını, ne Filistinliler ne Türkiye ne de adalet ve hukuk arayışında olan öteki ülkeler ne de memleketler arası toplum vicdanı kabul etmeyecektir. Bir tercih ile karşı karşıyayız. Ya hukuktan ve insanlıktan yana olacağız ya da zulmün yol açtığı problemlerin bedelini daima birlikte ödeyeceğiz. Bu hususu bilhassa İsrail’in cürümlerine kefil olan fakat tüm memleketler arası sistemi ve güvenliği tehlikeye atan ülkelere ikaz olarak bir kere daha vurgulamak istiyorum. Krizin başından beri Gazze’de yaşanan bu insanlık trajedisinin dünyanın dört bir yanında toplumsal olayları tetikleyebileceğinin evvelce söyledik. Bugün görüyorsunuz, İsrail’e kuralsız takviye olan ülkelerde halk sokaklara dökülmüş durumda. Daha da vahim bir noktaya gelmemek için bu ülkelerin bir an önce uyanması gerekiyor. Gazze de akan kan, sırf Filistinlilerin kanı değil, Gazze’de insanlık bir imtihan vermektedir” diye konuştu.
“Güney Afrika’nın İsrail’e karşı UAD’da açtığı davaya müdahil olmaya karar verdik”
İsrail’in Gazze’de gerçekleştirdiği hatalara yönelik Güney Afrika’nın Milletlerarası Adalet Divanı’na (UAD) yaptığı başvuruyu birinci günden itibaren iki taraflı biçimde değerlendirdiklerini belirten Bakan Fidan, şöyle devam etti:
“Riyad’da yaptığım üzere bilhassa İslam İşbirliği Teşkilatı, Arap Birliği Ülkeleri başta olmak üzere Filistin’i devlet olarak tanıyan öbür ülkelerle yaptığımız görüşmelerde de şunu gördük, kimi ülkelerde bu hususta tutum almaya hazır hale gelmiş durumdalar. Şu ana kadar biliyorsunuz yalnızca iki ülke, Nikaragua ve Kolombiya bu hususta somut bir tavır aldı, müracaatta bulundu. Biz de bugün yaptığımız değerlendirmelerin sonucunu Cumhurbaşkanımıza arz ettik ve alınan siyasi karar gereği buradan birinci kere duyurmak istiyorum, Türkiye olarak Güney Afrika’nın İsrail’e karşı UAD’da açtığı davaya müdahil olmaya karar verdik. Bu adımlar UAD önündeki sürecin hakikat tarafta ilerlemesini temenni ediyoruz. Müracaatımıza yönelik çalışmalarımız çok uzun müddettir devam etmekteydi. Biz bundan sonra bu siyasi karar Cumhurbaşkanımız tarafından alındıktan sonra ve şu anda bütün dünyaya duyurulduktan sonra hukuksal çalışmalarımızı tamamlayacağız. Bu esnada bütün aha sonra müttefik ülkelerle bu bahiste daha fazla ne yapılabilir, hangi ülkeler müracaatta bulunabilir onun çalışması içerisinde olmaya devam edeceğiz. Çalışmamızın hukuksal metni tamamlandığı vakit da alınmış olan bu siyasi kararı fiiliyata geçirmek için resmi müracaatımızı UAD’a yapacağız. Türkiye olarak her her durumda Filistin halkın yanında olmaya devam edeceğiz.”
Endonezyalı mevkidaşı Marsudi ile Filistin konusu başta olmak üzere her vakit temasta kalacaklarını belirten Bakan Fidan, Endonezya’yla birlikte Gazze Temas Kümesi bünyesinde ve farklı platformlarda Filistin halkının legal davasını savunmaya devam edeceklerini kaydetti.
Endonezya Dışişleri Bakanı Marsudi, Endonezya ve Türkiye’nin bulunduğu bölgelerde stratejik tesire sahip olduğunu belirterek, iki ülkenin de Filistin konusunda ortak kararlılığı ve pozisyonu paylaştıklarını söyledi. Filistin için insanlığı ve adaleti her vakit savunacaklarını vurgulayan Bakan Marsudi, Endonezya’nın kalıcı ateşkesin oluşturulması, insani yardımın Gazzelilere ulaştırılması ve iki devletli bir tahlille ilgili olarak sürecin başlatılmasını hedeflediklerini kaydetti.
İHA
