Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, yaz aylarının yaklaşmasıyla artan peyzaj düzenlemelerinde suyun akılcı kullanımına ihtimam gösterilmesi gerektiğini belirterek, yalnızca çim yerine kuraklığa destekli bitkilerin tercih edilmesiyle yüzde 80’lere varan su verimliliği sağlanabileceğini bildirdi.
Bakan Yumaklı, Akdeniz havzası ülkelerinden biri olan Türkiye’de iklim değişikliğinin olumsuz tesirlerinin giderek daha besbelli hissedildiğine, memleketler arası göstergelere nazaran Türkiye’nin su gerilimi yaşayan ülkeler ortasında bulunduğunu tabir etti.
Bakanlık olarak suyun her manada verimli kullanılması ve israfının önlenmesine yönelik çalışmalar yürüttüklerini vurgulayan Yumaklı, şu bilgileri aktardı:
“31 Ocak 2023 tarihinde Sayın Emine Erdoğan’ın himayelerinde ve Bakanlığımız uyumunda başlatılan ‘Su Verimliliği Seferberliği’ ile kaynaklarımızın sürdürülebilirliğinin sağlanması ve verimli kullanımı için ülke ölçeğinde büyük bir dönüşüm hayata geçirildi. Seferberlik kapsamında, değişen iklime ahenk sağlanması, su kaynaklarının korunması ve sürdürülebilir idaresinin gerçekleştirilmesi hedeflenerek hazırlanan Değişen İklime Ahenk Çerçevesinde Su Verimliliği Strateji Dokümanı ve Hareket Planı (2023-2033) Sayın Cumhurbaşkanımızın genelgesiyle yürürlüğe girmişti.
Su İdaresi Genel Müdürlüğümüzün bu genelgeye dayanarak hazırladığı Kurakçıl Peyzaj Uygulamaları Rehber Dokümanı internet sitemizde yayımlandı. Ayrıyeten rehberimizi 81 vilayetimizin valilikleri ve belediye başkanlıkları ile tüm bakanlıklarımız ve Türkiye Otelciler Birliği ile paylaştık. Kurakçıl peyzaj, kurak iklime sahip ve su kaynaklarının hudutlu olduğu alanlarda ‘estetik peyzaj’ derdi gütmeden ‘klasik peyzaj’ düzenlemelerinden vazgeçilerek suyun akılcı kullanılması manasına gelir. Bu bağlamda, tüm paydaşlarımızın peyzaj uygulamalarımızda rehberimizde dikkat çektiğimiz konuları dikkate alarak gerekli hassasiyeti göstereceklerini ümit ediyoruz.”
“Doğaya uyumlu ve sürdürülebilir peyzaj alanları”
Peyzaj alanlarında gerek estetik telaşlar gerekse temininin kolay olması nedeniyle suya çok fazla muhtaçlık duyan çim alan kullanımının yaygın olduğuna işaret eden Bakan Yumaklı, “Çim alanların bir kısmının kurakçıl peyzaja dönüştürülmesi ile yüzde 20-50, tamamının kurakçıl peyzaja dönüştürülmesi ile de ortalama yüzde 80’e varan su verimliliği sağlayabiliriz. Bu uygulamayla birebir vakitte bakım ve güç maliyetlerinin de yaklaşık yarı yarıya azaltılabildiğini unutmayalım. Bu nedenle tabiata uyumlu ve sürdürülebilir peyzaj alanları oluşturulması ülkemizin su kaynaklarının korunup geliştirilmesi için büyük değer taşıyor” sözlerini kullandı.
Süsleme için kurakçıl bitkiler, sulama için arıtılmış su
Bahar aylarında başlayan peyzaj düzenlemelerinde suyun verimli kullanımı için gözetilmesi gereken konuların altının çizildiği rehbere nazaran peyzaj düzenlemelerinde suyun verimli ve tesirli kullanılması için uyulması gereken kurallar şöyle:
Peyzaj alanlarında toprakta buharlaşmanın minimize edilmesi gayesiyle bölgenin iklim koşullarına ve doğal yapısına uyumlu malçlama (toprağın üstüne organik yahut sentetik materyaller serilerek bitki köklerinin etrafında katman oluşturulması) yapılmalıdır.
Suyu verimli kullanan sulama sistemleri tercih edilmelidir.
Sulama gün ağarmadan yahut gün batımı sonrasında yapılmalıdır.
Sulamada, içme suyu standardı taşıyan sular yerine dezenfekte edilmiş arıtılmış atık sular üzere alternatif su kaynakları kullanılmalıdır.
Kurakçıl peyzaj tasarımı esnasında su tüketimi yüksek olan geniş çim yüzeyler yerine bölgenin iklim koşullarına uyumlu, çok yıllık yer örtücüler ve kuraklığa sağlam doğal bitkiler (Dam koruğu, acı damkoruğu, Japon ipeği, fare kulağı, yıldız halısı, ak üçgül, Cezayir menekşesi, Japon süpürgesi, kara yosunu vb.) tercih edilmelidir.
Çim alan ölçüsü mümkün olduğunca düşük tutulmalı ve kuraklığa güçlü çim tipleri (Kamışsı yumak, çayır salkım otu, koyun yumağı, bermuda çimi vb.) seçilmelidir.
Enerji gereksinimi mümkün olduğunca yenilenebilir güç kaynaklarından sağlanmalıdır.
Yeşil binalar, yeşil çatılar, yeşil sokaklar, dikey bahçeler ve çatı bahçeleri üzere yeşil altyapı uygulamaları kurakçıl peyzaj anlayışıyla entegre edilmelidir.
Kurakçıl peyzaj tasarımı esnasında doğal drenaj kanalları inşa edilerek bu alanlarda biriken sular uygun filtreleme tekniği sonrası tekrar sulamada kullanılmalıdır.
Yağışlardan kaynaklanan yüzey akışı filtrelenerek yerinde yağmur suyu aktif kullanılmalı ve yağmur bahçeleri uygulamaları aracılığı ile yağmur suları yer altında depolanmalıdır.
İHA
