Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, geçen yıl itibariyle Türkiye iktisadının 1 trilyon 119 milyar dolar bir büyüklüğe ulaştığını belirterek, “Türkiye olarak yeniden son 21 yıla baktığımızda, ortalama yıllık büyüme süratimiz yüzde 5.4 olmuş, dünyadan 1.8 puan daha yüksek büyümüşüz. Bir yıl için tahminen bu çok büyük bir sayı değil diyebilirsiniz lakin bu 21 bir yıllık periyot için birikimli olarak baktığımızda Türkiye’yi dünyada farklı bir yere taşıdığını da tabir etmek isterim” dedi.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, birtakım ziyaretlerde bulunmak üzere Elazığ’a geldi. Birinci olarak bir düğün salonunda düzenlenen iftar programına katılan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Elazığlılarla bir ortaya geldi. Akabinde bir otelde gerçekleştirilen “İş Dünyası Buluşması” programına katılan Yılmaz, Elazığlı iş beşerlerine hitap etti.
“Cari açık sıkıntısı, Türkiye’nin uzun periyodu, en değerli problemlerinden biri”
Türkiye’nin bilhassa cari süreçleri hakkında rakamsal bilgiler paylaşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Enflasyonda bariz bir düşüşü göreceğiz. Bu gayret uzun soluklu, orta vadeli bir gayret. Münasebetiyle yaptığımız yeni siyasetlerimizin tesirini muhakkak bir süreç içinde, kademe etap göreceğiz. 2024 ikinci yarısındaki bu düşüşlerden sonra iki 2025’te orta vadeli programımıza nazaran yüzde 15 civarında bir maksadımız var. 2026 yılında ise tek haneli sayılara yine ulaşmayı hedefliyoruz. Tekrar son devir sevindirici olan bir gelişme, cari süreçler açığımızda önemli gerileme kelam konusu. Geçen yılın birinci yarısında cari süreçler açığımız 60 milyar doların üzerindeydi. Yılı, 45,4 milyar dolarla kapatmış olduk. Yani önemli manada bir gerileme oldu ve ulusal gelire oranı da cariye açığın 4,1 civarında oldu. Bu güzelleşme ocak ve şubat aylarında da devam ediyor. Ocak ayı sayıları çıktı. Burada 37,5 milyar dolara düşmüş durumda. Şubat ayında daha da gerilere, 32, 33 milyarlara düşmesini bekliyoruz. Cari açık sıkıntısı, Türkiye’nin uzun periyodu, en kıymetli sorunlarından biridir. Buradaki düzgünleşme hakikaten sevindirici. Bilhassa hizmet gelirlerinde geçen yılı 100 milyar dolarla kapattık. Bu da değerli. Türkiye mal ticaretinde açık veren lakin hizmet ticaretinde fazla veren bir ülke. Burada turizm gelirlerimiz de 54,3 milyar doları buldu. Ziyaretçi sayımız 57 milyonu geçti. 2024’te de 60 milyon turist, 60 milyon dolar turizm amacımız var. Bu da cari açığımıza değerli katkılar da bulunuyor. Sermaye girişleri de geçen yıl olumlu tarafta seyretti. 2022 yılında portföy kaleminde 13,7 milyar dolar çıkış varken 2023’te 8,3 milyar dolar finans girişi gerçekleşti. Bu da finansal akımlar manasında değerli. Bütün bunlarla birlikte orta vadeli programda 2024 için ön gördüğümüz cari açığın ulusal gelire oranı manasında 3.1’lik sayının rahatlıkla yakalanabileceğini hatta bundan da daha yeterli bir performans gösterebileceğimizi düşünüyoruz” halinde konuştu.
“Trilyon dolarlık ekonomiler ligine Türkiye katılmış oldu”
Geçen yıl itibariyle Türkiye iktisadının 1 trilyon 119 milyar dolar bir büyüklüğe ulaştığını belirten Yılmaz, “Türkiye olarak tekrar son 21 yıla baktığımızda, ortalama yıllık büyüme süratimiz yüzde 5.4 olmuş, dünyadan 1.8 puan daha yüksek büyümüşüz. Bir yıl için tahminen bu çok büyük bir sayı değil diyebilirsiniz lakin bu 21 bir yıllık devir için birikimli olarak baktığımızda Türkiye’yi dünyada farklı bir yere taşıdığını da tabir etmek isterim. Türkiye iktisadı 2023 yılında büyüme eğilimini devam ettirmiştir. Son çeyrek itibariyle yüzde dört büyümüş. On dört çeyrek kesintisiz büyümesini devam ettirmiştir. Yıl geneli büyüme süratimiz ise geçen yıl itibariyle yüzde 4.5 olarak gerçekleşti. Orta vadeli programda biz 4.4 demiştik. Bu sayı programımızın da bir ölçü üstünde bir büyümeyle 2023 yılını kapatmış olduk. Türkiye iktisat, birinci kere bir trilyon eşiğini açmış oldu. Trilyon dolarlık ekonomiler ligine Türkiye katılmış oldu. Kişi başına gelirimiz ise 13 bin 110 düzeyine yükseldi. Bu sayılarla baktığımızda ekonomimiz dünyanın on yedinci büyük iktisadı, nominal dolar bazında satın alma gücüyle hesaplandığında ise bu daha da yüksek. On birinci büyük iktisat pozisyonundayız. Bunlar dünyanın bu güç koşullarında sevindirici sayılar. Geçen yıl yaşadığımız zelzelesi, bölgemizde yaşanan jeopolitik gelişmeleri, savaşları da dikkate aldığımızda hakikaten Türk iktisadı gücünü bu periyotta ortaya koydu, diyebiliriz. Tekrar sevindirici olan 2023 yılının son çeyreğinde sabit sermaye yatırımları yüzde 10,7 bir artış sergiledi ve çift haneli büyüdü. Burada da beş çeyrektir devam eden büyüme trendi var. Yatırımların artması ve büyümemizi, yatırımların olumlu etkilemesi tekrar sevindirici. Bunun içinde de makine teçhizat yatırımlarının artış oranı çok çarpıcı. Son çeyrekte yüzde 14 makine teçhizat yatırımlarında bir artış var. Burada da 17 çeyrektir devam eden bir büyümemiz kelam konusu. Bunlar da sevindirici hadiseler. Büyümenin kompozisyonu açısından, yatırımın büyümeye açısından ve gelecek potansiyel büyümemiz açısından çok değerli rakamlar” diye konuştu.
“Merkez Bankamızın brüt rezervleri 8 Mart itibariyle 130,5 milyar dolar seviyesinde”
Kredi derecelendirme kuruluşu olan Fitch’in, ülke notunu bir kademe yükseltmesi sonucu olumlu tesirlerin yaşandığını söz eden Yılmaz, “İş gücü piyasası, istihdam manasında da ocak ayında işsizlik oranı yüzde 9.1 düzeyinde gerçekleşti. İstihdamımız ise 32 milyon 222 bin düzeyine ulaştı. Bilhassa burada bayan istihdamının artışının değerli bir kaybın olduğunu söz etmek isterim. Geçen yıl, 2023’teki işsizlik oranı şimdi tam yıllık baza çıkmış değil ancak bütün bu gelişmelerle şunu rahatlıkla söyleyebiliriz ki geçen yılı tek haneli bir işsizlik sayısıyla kapatmış olduk. Hem ekonomik manada hem toplumsal manada değerli. Merkez Bankamızın brüt rezervleri 8 Mart itibariyle 130,5 milyar dolar düzeyinde. Bir yandan da Türkiye’nin ülke CDS risk ünitesinde önemli bir düşüş var. Geçen yılın ortalarında 700 baz puan düzeyine kadar yükselmişti. Geldiğimiz noktada 300 baz puan civarında, bazen altında bazen bir ölçü üstünde ve çok önemli manada bir düşüş oldu. Bunun önümüzdeki devirlerde daha da yeterli noktalara gitmesini bekliyoruz. KKM dediğimiz kur muhafazalı mevzuat, burada da yeniden geçen yıl Ağustos ayında 3.4 trilyon lira düzeyine kadar yükselen bir sayı kelam konusuydu. Geçtiğimiz aylarda değerli bir çözülme oldu. Yaklaşık 1.1 trilyon bir azalmayla 2.3 trilyon civarına düşmüş oldu. Bu da değerli bir konu. Fitch ismindeki kredi derecelendirme kuruluşu notumuzu bir kademe yükseltti, görünümünü de müspete çevirdi. Bu eğilimin de devam edeceğini düşünüyoruz” diye konuştu.
“Yıl sonunda inşallah 200 bin sarsıntı konutunu teslim etmiş olacağız”
Son olarak geçtiğimiz yıl Türkiye tarihinin en büyük afetini yaşadığını anımsatan Yılmaz bölgede yaraların sarılması ismine çalışmaların aralıksız devam ettiğini belirterek, “ Zelzele afeti yaşadık. Bu afetten 11 ilimiz, 14 dört milyon insanımız direkt etkilendi. Tüm ülkemiz etkilendi. Burada da ülkemiz için birinci hesaplamalarımıza nazaran 104 milyar dolarlık bir maliyet oluştu. Bunun da yüklü kısmı 2023 ve 2024 dört yıllarında, 2025 yılında başlayarak azalan halde bu harcamalar devam edecek. İnşallah sarsıntının yaralarını saracağız. Türkiye güçlü bir ülke. Bir siyasi istikrarımız var. Bütçemizi yeterli yönetiyoruz. Münasebetiyle zelzelenin yaralarını da en tesirli halde sarıyoruz. Bugüne kadar da sarsıntıyla ilgili ağır bir çalışma içinde olduk. Geçen yıl yaptığımız harcama merkezi yönetimden 960 milyar Türk lirasını buldu. Bu yıl 1 trilyon 28 milyar lira bütçemize zelzele harcamalarıyla ilgili ödenek koymuş durumdayız. Bunları da hayata geçiriyoruz. Hak sahiplikleri belirlendi, inşaatlarımız devam ediyor. Şuana kadar 46 bin civarında genel itibariyle konut ve ünite edildi. Yıl sonunda inşallah 200 bin konutu teslim etmiş olacağız. Önümüzdeki devirde inşallah yeni projelerle bir taraftan kamunun yapacağı işlerle bir taraftan da kamunun destekleyeceği, teşvik edeceği yatırımlarla yolumuza devam edeceğiz. Bilhassa doğu ve Güneydoğu bu devirde çok hoş bir huzur ve inanç ortamına kavuştu. Yıllar maalesef terörden ötürü bu potansiyeller gereğince harekete geçmemiştir. Artık bu huzur ve inanç ortamında ben inanıyorum ki, Doğu ve Güneydoğu’nun büyüme suratı Türkiye ortalamasının da üstünde olacak. Zira uzun yıllardır kullanılmamış bir potansiyel harekete geçiyor. Terör en büyük ziyanı bu bölgelere verdi. Terörün bitmesinin en büyük yararlarını da bu bölgelerimiz görecek” dedi.
İHA
