UNESCO Dünya Miras Listesi’nde yer alan Karabük’ün Safranbolu ilçesiyle özdeşleşen ve “dünyanın en kıymetli baharatı” olarak isimlendirilen safranda 1 kilogram eser elde edebilmek için 510 bin lif gerekiyor.
Boya, yemek, kozmetik, ilaç ve besin üzere birçok alanda kullanılmasının yanı sıra; hücre yenileme, hafızayı güçlendirme, astım ve teneffüs yolu hastalıkları, sindirim ve diş eti güçlendirme üzere birçok tesiri bulunan safran bitkisi, Ağustos ayında ekimi yapılırken, Ekim-Kasım aylarında uzunluğu 15-30 santimetre uzunluğa geldiğinde hasadı yapılıyor.
Safranbolu’da 3 bin 500 yıllık geçmişe sahip, Bizans devrinde Batı Anadolu’da ticareti yapılan, Osmanlı devrinde de değerini koruyan safran, “milli bitki” ünvanını alırken Avrupa Birliği Kurulu tarafından coğrafik işareti tescillendi.
1 gramı 250 liradan satılan safranda 1 kilo eser elde edebilmek için 510 bin lifin toplanması gerekiyor.
Safran soğanının Ağustos ayında dikiminin yapıldığını belirten safran üreticisi İsmail Yılmaz, 15-30 Ağustos tarihlerinde dikilmesi en uygundur. Bir dönüme yaklaşık olarak 200 kilogram üzere bir safran soğanı dikimi yaparız. 1 kilogram safranı birinci dikimde 8 dönüm alandan elde edebiliriz. Zira az verdiği için. İkinci yıl dört dönüm alandan, üçüncü yıl bir dönüm alandan 1 kilogram safran elde edebiliriz. Yaklaşık olarak 1 kilogram safran 170 bin çiçekten elde edilir lakin her çiçekte üç tane safran lifi vardır. Bunu 3 ile çarpmamız gerekir. O da yaklaşık olarak 510 bin kırmızı lif elde etmiş oluruz” dedi.
“Tadından çok şifası için kullanılır”
Safranın yararlarından ve kullanım alanlarından bahseden Yılmaz, “Safranın en büyük özelliği hücre yenileyici olması. Sakinleştirici, yatıştırıcı ve uykusuzluğa düzgün gelir. Metabolizmayı hızlandırır, beden direncini artırır. Kanserde çok kullanılıyor. Alzaymır da kullanılıyor. Gözdeki sarı noktada ve depresanda kullanılıyor. Bunun yanında yemeklerde kullanılır. Tadından fazla şifası için kullanılır zaten” diye konuştu.
Yılmaz, “Safranbolu safranını başka safranlardan ayıran özellik içindeki etken hususların daha yüksek olmasıdır. Başka bölgelerde üretilen safranlara nazaran muhtemelen iklimden dolayıdır ki safranal unsurlar daha yüksek” tabirlerini kullandı.
İHA
