İbadete açılan Fatih’teki Kariye Camii’ne yerli ve yabancı turistler akın etti. Vatandaşlar 79 yıl sonra mescitte namaz kıldı. Tarihi yapı hakkında konuşan Sanat Tarihi Uzmanı ve Bilim Kurulu Üyesi Hayri Fehmi Yılmaz, “Bir kısmı ibadet, bir kısmı de ziyaret için kullanılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğümüz büyük bir emekle, harika bir bütçeyle bu yapının ömrünü uzatabilmek için bu türlü bir proje yaptı. Artık bu görkemli anıt İstanbul’a yine armağan edildi” dedi.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğü mülkiyetinde olan ve 21 Ağustos 2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile cami statüsüne çevrilen İstanbul’daki Kariye Camii düzenlenen merasimin akabinde ibadete açıldı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Ankara’dan canlı kontakla katıldığı merasimle ibadete açılan mescide yerli ve yabancı turistler akın etti. Vatandaşlar, 79 yılın akabinde Kariye Camii’nde namaz kıldı. Duvarlardaki bezemeleri inceleyen yabancı turistlerden kimileri ise dürbün kullandı. Tarihi mescide giren yerli ve yabancı turistler, göz kamaştırıcı yapıda bol bol fotoğraf çekti.
“Theodore Metokhites, Hz. İsa ve Hz. Meryem’in hayatını anlatan çok varlıklı fotoğraf programları hazırlamış”
Kariye Camii’nin tarihi ile onarım sürecini anlatan Sanat Tarihi Uzmanı ve Bilim Kurulu Üyesi Hayri Fehmi Yılmaz, “Kariye Camii, İstanbul’un en enteresan anıtlarından ve çok katmanlı yapılarımızdan biridir. Bizans döneminde, muhtemelen 6’ıncı yüzyıldan bu yana bu yapının varlığından haberdarız. Bu yapı, bütün Bizans devrinde 11’inci, 12’inci ve 14’üncü yüzyıllarda tekraren sefer yenilenmiş. 1316-1321 yılları ortasında Theodore Metokhites isimli bir devlet, bilim adamı ve edebiyatçı bu yapıyı büyük ölçüde yenilemiş. Çok etkileyici birçok ek ile genişletmiş. Bu yapının etrafına birtakım üniteler de ek edilmiş. İçinde bulunduğumuz kısmı kendisi için bir mezar anıtı olarak düzenlemiş. Yapının da içerisinde Hz. İsa’nın ve Hz. Meryem’in hayatını anlatan çok varlıklı fotoğraf programları hazırlamış. Bu manada Bizans dünyasının en enteresan anıtlarından biri. Fetihten sonra bir müddet bakımsız kalan bu yapı 1509 yılında Atik Ali Paşa tarafından cami haline getirilmiş. Kendisi devşirme olan paşa, kendisinin ferdî dönüşümü üzere bu binayı da dönüştürmüş. Bizans manastırının kilisesi olan bu yapıyı cami haline getirmiş. Bu yapı Osmanlı Cihan Devleti periyodu boyunca cami olarak kullanılmış. Ancak yapının içindeki mozaikler ve freskolar yani eşsiz bezemelerinin bir kısmı Osmanlı Dönemi’nde de açık kalmış. Yapıyı ziyaret eden seyyahlar 16’ıncı ve 17’inci yüzyılda bu yapıda açıkta gördükleri birtakım tasvirleri daima anlatmışlar. Uygarlık tarihi açısından kıymetlidir. Fotoğraflar nasıl Bizans kültürü açısından kıymetliyse bu yapının korunma süreci, yapıtların yaşayabilmesi de Osmanlı Devleti açısından enteresan” dedi.
“Bir kısmı ibadet, bir kısmı de ziyaret için kullanılıyor”
Kariye Camii’nin bir kısmının ziyaret, bir kısmının de ibadet için kullanılacağını söyleyen Yılmaz, “1945’te bir yeni karar alınmış ve yapı içindeki bütün mozaik ve freskoların açığa çıkarılması için büyük projeler yapılmış. Yaklaşık 12 yıl boyunca burada bir onarım yapılmış. 12 yılın sonunda tamamlanan onarımda sonra yapı bir müze olarak ziyarete açılmış. Aşağı üst yeniden onarım 12 yıl sürdü. 2012’den itibaren başlayan bir sürecin sonunda bu yapının onarımı tamamlandı. Artık de yeniden iki işlevli. Bir kısmı ibadet bir kısmı de ziyaret için kullanılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı Vakıflar Genel Müdürlüğümüz büyük bir emekle, harikulâde bir bütçeyle bu yapının ömrünü uzatabilmek için bu türlü bir proje yaptı. Artık bu görkemli anıt İstanbul’a tekrar ikram edildi. O yüzden çok şanslıyız” sözlerini kullandı.
“Rabbim buranın açılış konuşmasının duasına ‘amin’ demeyi nasip etti”
Kariye Camii’ni ziyaret eden Şerafettin Şeker, “Daha önce de gelmiştim. Onarımını çok beğendim. Merhum eşimin mezarı için gelmiştim lakin demek ki Rabbim bana nasip etti. Sur tabanlarında bulunanlara Fatiha okudum. Sur tabanında bir çiçek açmış, ‘mutlaka bir şehit düştü galiba burada diye’ onun fotoğrafını çekmiştim. Şeker ailesine atacaktım. Buraya gelmem tesadüf olmaz, doğal ki tevafuk. Rabbim buranın açılış konuşmasının duasına amin demeyi nasip etti” halinde konuştu.
“Türkiye’miz için Allah güzel etsin”
Hatun Hafik ise, “Çok hoş. Türkiye’miz için Allah güzel etsin. Çok düzgün bulduk. Yapandan ve açandan Allah razı olsun” diye konuştu.
“Bence Ayasofya’nın açılması kadar kıymetli bir olay”
Nadir Koçak ise, “Dört gözle, sabırsızlıkla bekliyorduk. Açılacağını duyar duymaz koşa koşa geldim. Bence Ayasofya’nın açılması kadar pahalı bir olay. Burası yalnızca bir cami değil, ayrıyeten kültürlerin birleşmesi. Eminim Hristiyan dünyası da bundan keyifli olmuştur. Onlara da ziyarete açık olacak zati. Çok sevindik, güzel olsun diyorum” sözlerini kullandı.
İHA
