İran Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi, helikopter kazası öncesinde Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Azerbaycan-İran sonundaki Aras Irmağı üzerinde bulunan Hudaferin Barajı’nın açılışı için bir ortaya geldi.
Helikopter kazası öncesi Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve Aras Irmağı üzerindeki Hudaferin Barajı’nın açılışı için bir ortaya geldi. Azerbaycan-İran hududunda yapılan görüşmede, Aliyev ve Reisi birlikte gerçekleştirdiği projenin iki halk ve devlet için büyük değer taşıdığını belirtti. Görüşme sonrası, başkanlar “Hudaferin” hidroelektrik santralinin faaliyete geçmesi ve “Kız Kalesi” hidroelektrik santralinin açılış merasimi gerçekleştirildi.
Bölgenin istikrarı için değerli bir faktör
İran ve Azerbaycan dostluğunun sarsılmaz olduğunu vurgulayan Aliyev, “Bugün İran-Azerbaycan dostluğunun ne kadar güçlü olduğunu tüm dünya görüyor. Kız Kalesi hidroelektrik santralinin açılışı ve Hudaferin hidroelektrik santralinin faaliyete geçmesi, bence tarihi bir olaydır. Bu dostluğun derin kökleri ve derin bir tarihi var. İran-Azerbaycan dostluğu bölgenin istikrarı ve gelecekteki güvenlik önlemlerinin güçlendirilmesi açısından değerli bir faktördür” dedi.
Aliyev, bu projenin iki ülke için de siyasi bir iradeyi simgelediğini belirterek, “İran ve Azerbaycan ortasında her vakit Aras Irmağı üzerinden bir bağ bulunmuştur. İki milyon küp metre su hacmi olan Hudaferin Barajı faaliyete geçerek bölgenin gelişimine katkı sağlayacak ve 40 binden fazla işyeri oluşturacak. Tıpkı vakitte tarım alanları için içme suyu kaynağı olacaktır” dedi.
Uzun yıllardır bölgeye uzak ülkelerin bölgeye müdahale etmesine değinen Aliyev, “Bölgenin kalkınması bölge ülkelerinde yaşayan halkların iradesiyle sağlanmalıdır. Bölgenin dışında olan ülkelerin işlerimize müdahalesi kabul edilemez. Ermenistan uzun yıllardır buradan uzakta bulunan ülkelerin muhafazasına ve takviyesine bel bağlamıştı. Sonuç nasıl oldu? Sonuç onlar için pek de iç açıcı olmamıştı. Bölge devletleri güçlü devletlerdir, bağımsız siyaset yürüten devletlerdir. Hiçbir dış güç bu devletlerin iradesini etkilememiştir ve etkilemeyecektir. Ermenistan’ın hakikat politikayı yürüterek bölgesel işbirliğine ziyan vermek yerine katkı sağlayacağını umuyorum” dedi.
“Düşmanlar ne Azerbaycan’ın ne de İran’ın gelişimini görmek istemiyorlar”
Filistin sorununa de dayanışma göstermek istediğini vurgulayan Reisi, “Uluslararası kuruluşlarla işbirliğini güçlendirmek ve bilhassa Filistin sıkıntısında dayanışma göstermek istiyoruz. Azerbaycan ve İran halklarının Filistin’e ve Gazze’deki insanlara verdiği dayanağa kuşku yok. İslam ülkeleri ortasında, İslam dünyasındaki problemlerin tahlilinde işbirliği büyük değer taşır” dedi.
Reisi, Azerbaycan’la işbirliğine her vakit kıymet verdiğini belirterek, “Enerji, ulaştırma, kültür, iktisat ve ticaret alanlarındaki bağlantılar ülkelerimizin halklarının çıkarlarına hizmet etmelidir. Bizim için en kıymetli husus ülkelerimizin çıkarlarıdır. Düşmanlar ne Azerbaycan’ın, ne de İran’ın gelişimini görmek istemiyorlar. Azerbaycan’ın kalkınmasını bizim de kalkınmamız manasına geldiğini düşünüyoruz. Karabağ’ın Azerbaycan’ın toprağı olduğunu açıkça belirten birinci ülkelerden biri olduk. Bu bölgede, Karabağ’ın kalkınma programı temelinde işbirliğimizi her vakit göstermeye hazır olduğumuzu bir sefer daha belirtmek isterim” dedi.
Helikopter kazası
Aliyev ile görüşmesinin akabinde dönüş yolunda olan Reisi’yi taşıyan helikopter, İran’ın Doğu Azerbaycan eyaletine bağlı Berazin ile Erdeşiri köyleri ortasındaki Dizmar ormanında sert iniş yapmış ve bölgeye arama-kurtarma grupları yönlendirilmişti.
Yoğun sis ve hava kaidelerinin elverişsizliği nedeniyle arama kurtarma çalışmalarının olumsuz etkilenirken, helikopterde Reisi’nin yanı sıra İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan’ın da bulunduğu aktarılmıştı. Reisi’nin sıhhat durumuna ait şimdi resmi bir açıklama yapılmadı.
Hudaferin ve Kız Kalesi santralleri faaliyeti
Hudaferin ve Kız Kalesi hidroelektrik santralleri ve su tesisleri projesi, 1977 yılında Sovyetler Birliği ile İran ortasında imzalanan muahede temelinde hazırlanmış, lakin, inşaat çalışmaları 1990’ların başında Azerbaycan’ın topraklarının yüzde 20’sinin Ermenistan tarafından işgal edilmesiyle durdurulmuştu. 2020’deki Karabağ Savaşı sonucunda Azerbaycan’ın topraklarının geri alınmasıyla birlikte, hidroelektrik santrallerinin inşaatı ve kullanıma alınması süreci devam etti.
İHA
