Tarım ve Orman Bakanlığınca jenerasyonu tehlike altında olan çeşitlerle ilgili yürütülen çalışmalar kapsamında, son 10 yılda 154 turna halkalandı, 54 bireye verici takıldı. Bu sayede turnaların hangi alanlarda ürediği ve kışladığı üzere bilgiler tespit ediliyor.
Türkiye, farklı iklim ve doğal ekosistemlere sahip olması nedeniyle turnanın kuluçkaya yattığı, kışladığı ve göç sırasında konaklama alanı olarak kullandığı dünyadaki ender ülkelerden biri pozisyonunda bulunuyor. Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünce (DKMP) kuşların göçleri, üremeleri, hayatta kalma muvaffakiyetleri üzere dataların elde edilmesine yönelik halkalama ve verici takılması çalışmaları yürütülüyor. DKMP, 2013 yılında hazırladığı Turna Hareket Planı ile kuşağı tehlike altında olan tiplerden olan turna popülasyonlarını nizamlı olarak takip ediyor. Bu çerçevede, Bolu, Samsun, Tokat, Giresun, Sivas, Erzincan, Erzurum, Muş, Ağrı, Iğdır, Kars ve Ardahan vilayetlerinde toplam 154 turna halkalandı, 54 bireye de verici takıldı.
‘Turnalar kışlamak içir muhafaza altındaki alanları tercih ediyor’
Verici takma çalışmaları sonucunda elde edilen bilgilerin tahliline nazaran, Sivas başta olmak üzere Ardahan, Erzurum, Erzincan, Van, Muş üzere vilayetlerde üreyen turnalarının büyük bir oranda kışlama için Kayseri’de bulunan Sultan Sazlığı Ulusal Parkı ile Adana’da bulunan Yumurtalık Lagünü Ulusal Parkı ve Akyatan-Tuzla Yaban Hayatı Geliştirme Alanlarını tercih ettikleri görüldü. Bu alanlar birebir vakitte memleketler arası mukaveleyle korunan “Ramsar Sulak Alanı” statüsü ile de korunan alanlar kapsamında bulunuyor. Yapılan müşahedelere nazaran Türkiye’de Avrasya turnası (Grus grus) ve telli turna (Anthropoides virgo) olmak üzere 2 turna cinsine rastlandı. Avrupa’da kuluçkaya yatan turnalar kışı Fransa, İber Yarımadası, Türkiye, Kuzey ve Doğu Afrika’da geçiriyor. Afrika’da kışlayan turnaların değerli bir kısmı kışlama alanlarına Anadolu üzerinden geçiş yapıyor. Turnaların Batı ve Orta Anadolu üzerinden geçişleri ile ilgili 1982 yılında yürütülün ayrıntılı bilimsel çalışmada toplam 12 bin 960 birey tespit edilmişti.
“Biyolojik çeşitliliğimize sahip çıkıyoruz”
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, biyolojik çeşitliliğin bir ülkenin serveti olduğunu belirterek, biyolojik çeşitliliği korumak için çaba gösterdiklerini vurguladı. Jenerasyonu tükenme tehlikesi altında olan turnaların korunmasına dönük önlemler aldıklarını anlatan Yumaklı, Bakanlığa bağlı Tabiat Muhafaza ve Ulusal Parklar Genel Müdürlüğünün bu mevzuda çalıştığını lisana getirdi.
Bakan Yumaklı, alınan önlemlerle turna popülasyonunun nizamlı takip edildiğine dikkat çekerek, “Biyolojik çeşitliliğimize sahip çıkıyoruz. Sorumluluğumuzun şuuruyla çalışmalarımız, önlemlerimiz ve yeni projelerimizle, jenerasyonu tükenme tehlikesi altında olan çeşitlere umut olmaya ve onları muhafazaya devam edeceğiz. Bilim insanlarımızın, sivil toplum kuruluşlarımızın ve vatandaşlarımızın iş birliği ile hoş sonuçlar alıyoruz. Onların korunması bu canlılara hepimizin ortak borcudur” sözlerini kullandı.
İHA
