TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, “Her alanda bayanların, hem işgücüne katılması hem fikir ve sanat alanına katılması hem bayana karşı ayrımcılığın önlenmesi; birebir formda bayan haklarının sağlanması ve bilhassa bayana karşı şiddetin önlenmesinde Türkiye olarak son yıllarda değerli uzaklıklar kat ettiğimizi sevinerek ifade ediyorum” dedi.
TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, Meksika, Endonezya, Güney Kore, Türkiye ve Avustralya’nın oluşturduğu MIKTA’nın Meksika’nın başşehri Mexico City’da düzenlenen 10. Parlamento Liderleri Toplantısı’nda “Cinsiyet Eşitliği: Parlamenter Zorluklar ve Kapsayıcılık için Stratejiler” başlıklı oturumda konuştu. Konuşmasında “Gökyüzünün yarısı kadınlarındır” biçimindeki Çin atasözünü hatırlatan Kurtulmuş, bu atasözünün hak ve eşitlikleri, bayanlar ve erkeklerin eşit biçimde paylaşması manasına geldiğine dikkati çekti. TBMM Başkanı Kurtulmuş, kadını ihmal eden toplumların varlık ve kalkınmasının yarım olduğunu, gücü ve potansiyelinin yarısından baştan vazgeçmiş olacağını lisana getirerek, “Onun için bayanların emeğinin, alın terinin, katkısının, gayretinin olmadığı yerde katılımcılık da olmaz, barış da, kalkınma da, gelişme de olmaz. Toplumların huzurlu ve barış içerisinde yaşayabilmesi için bayanların fırsat eşitliğinden azami derece istifade edeceği sistemleri kurmak, siyaset olarak bizlerin boynumuzun borcudur. Siyasette, iktisatta, akademide, bilimde ve sanatta; öteki taraftan da meskeninde, fabrikada, tarlada, kendi işinin başında, alın teriyle, emeğiyle, fedakarlığıyla her türlü zorlukların üstesinden gelmeye çalışan bayanların başarılarından da gurur duyuyoruz” tabirlerini kullandı.
Kadının toplum hayatına iştirakini güçlendirilmesi, bunun önündeki manilerin ortadan kaldırılması, bayana karşı şiddet ve ayrımcılıkla kararlı bir biçimde uğraş edilmesi gerektiğine işaret eden Kurtulmuş, “Kadının haklarının korunması, toplumsal pozisyonunun ve iştirakinin güçlendirilmesi maksadına güçlü biçimde dayanak vermek; paha ve ömür stili dayatmalarına da birebir biçimde karşı çıkmak mecburiyetindeyiz. Bayan ve erkeğin birbirini bütünleyen, tamamlayan, bu sayede hayatın her alanında bir istikrarın ve daha güçlü bir potansiyelin hayata geçirilmesini sağlayan varlıklar olduğunu da unutmamalıyız. Toplumun kilit taşı olan aile yapısını ve bu yapı içindeki bireylerin oynadıkları rolleri de bir kenara bırakamayız. Aile ile bayanı rol olarak birbirinin karşısında, hatta birbiriyle çatışan, çelişen işlevler olarak tanımlamak, çağdaş dünyanın en büyük yanılgılarından birisidir. Kadim aile yapısının karşısına bayanı yerleştirmek; bayan ve aile ortasında duvarlar örmek yalnızca toplumların geleceğine bir tehdit değil, bayanın haklarıyla var olma uğraşına de büyük bir haksızlıktır” dedi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, cinsiyet eşitliğinin sağlanması için atılacak en temel adımın fırsatlara erişimde eşitliğin sağlanması olduğunu vurgulayarak, erkek ve bayana öncelikle özgürlükler, haklar ve imkanlar bakımından eşit şartlar sağlamak ve böylelikle ortaya çıkacak fırsatlara eşit iştiraki mümkün kılmakla bunun gerçekleşebileceğini işaret etti.
“Kadının statüsünü güçlendirmek bakımından bilhassa 2002 yılından bu yana değerli adımlar atıyoruz”
Kadınların toplumsal hayatın her alanına iştirakinin kolaylaştırılması, ayrımcı uygulamaların önüne geçilmesi, bayanların erkeklerle eşit fırsatlara sahip olmasının sağlanması ile bilhassa kamu kaynaklarının dağıtılmasında bayanlar ile erkekler ortasında adil ve hakkaniyetli bir yaklaşım sergilenmesi gerektiğini vurgulayan Kurtulmuş, “Biz Türkiye olarak insan hakları temelli yaklaşımlarımızın bir gereği çerçevesinde, bayanın statüsünü güçlendirmek bakımından bilhassa 2002 yılından bu yana kıymetli adımlar atıyoruz. Bayanın statüsünün geliştirilmesiyle birlikte 2009 yılında TBMM’de Bayan Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu’nu kurduk ve bu Kurul memleketler arası alandaki bütün faaliyetlerde Türk bayanının iştirakini sağlayacak olan, fırsat eşitliğini sağlayacak olan adımların atılması için gayretlerini gerçekleştirmekte, çabasını vermektedir. Sahip olduğumuz perspektifin, böylelikle yasama süreçlerine de direkt ve kurumsal bir formda dahil edilmesini temin etmeye çalıştık. Ayrıyeten 2010 yılında Anayasa değişikliği çerçevesinde bayanlar dahil olmak üzere çeşitli kümeler için olumlu ayrımcılığa müsaade veren yeni düzenlemeleri Anayasamızda gerçekleştirdik” dedi.
TBMM Başkanı Kurtulmuş, Aile ve Toplumsal Hizmetler Bakanlığının Bayanın Güçlenmesi Strateji Evrakı ve Aksiyon Planı’nı 2018-2023 periyodunda gerçekleştirdiğini de anlatarak, “Kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları, üniversiteler ve özel dalla işbirliği içerisinde başarılı bir halde uygulandı. 12. Ulusal Kalkınma Planımızda bayanların işgücü piyasalarına iştirakinin artırılması dahil olmak üzere fırsat eşitliğinin tüm bütçeleme süreçlerine derç edilmesi sağlanmış oldu. Böylelikle bilhassa 2023 yılında OECD tarafından cinsiyete hassas bütçelemede başarılı bir örnek olarak Türkiye de zikredildi ve bu listede yerini almış oldu” tabirlerini kullandı.
2011 yılında Türkiye’de bayanların ortalama eğitimde kalma mühleti 6,5 yılken, bu müddetin geçen yıl 8,5 yıla çıkarıldığını; çalışabilir nüfus içerisindeki bayan istihdamının yüzde 30,4’e, bilhassa yüksek eğitim görmüş bayanların işgücüne iştirak oranının ise yüzde 70’e yükseldiğini belirten Kurtulmuş, “Meksika Parlamentosu kadar bu türlü rahat bir sayı veremiyoruz. Lakin Türkiye’de de bayanların siyasete iştirakinde son yıllarda kıymetli bir muvaffakiyet sağlanmıştır. Şu anda TBMM’de 119 bayan parlamenterimiz var. Bu da yaklaşık olarak TBMM’deki sayının yüzde 20’sine tekabül ediyor. Hasebiyle her alanda bayanların hem işgücüne katılması hem fikir ve sanat alanına katılması hem bayana karşı ayrımcılığın önlenmesi; tıpkı biçimde bayan haklarının sağlanması ve bilhassa bayana karşı şiddetin önlenmesinde Türkiye olarak son yıllarda kıymetli aralıklar kat ettiğimizi sevinerek söz ediyorum. Lakin daha yürüyecek çok yolumuz, daha gerçekleştirecek çok amaçlarımız olduğunu da açık yüreklilikle burada söz etmek istiyorum. Tekraren tabir etmek gerekirse bayan ve erkekler birlikte toplumların öbür yarısını oluşturarak, bir bütünü en düzgün biçimde ileriye taşıyabilirler” dedi.
İHA
