Hollanda’nın Lahey kentindeki Memleketler arası Adalet Divanında (UAD) Azerbaycan ile Ermenistan ortasında 15 Nisan’da başlayan davada kelamlı savunmalar tamamlandı.
Azerbaycan-Ermenistan ortasında Memleketler arası Adalet Divanında (UAD) 15 Nisan Pazartesi günü başlayan duruşmalarda tarafların kelamlı savunmaları sona erdi. Azerbaycan’ın ön itirazına yönelik Barış Sarayı’nda UAD Başkanı Yargıç Nawaf Salam’ın başkanlığında son günde düzenlenen halka açık duruşmada Ermenistan ikinci defa kelamlı savunma yaptı. Ermenistan heyetinin başında yer alan Memleketler arası Hukuk İşler Temsilcisi Yegiş Kirakosyan, Azerbaycan’ın ön itiraz evresinin açıkça belirlenen sonlara uymadığını öne sürerek, “Ermenistan, ‘Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına Ait Memleketler arası Sözleşme’ (CERD) kapsamında hakikaten müzakere etmeye çalıştı, fakat sonuç alamadı. Böylelikle Ermenistan, CERD’nin 22. hususunda yer alan müzakere ön kuralını büsbütün yerine getirmiş oldu. Üstelik Ermenistan’ın tüm tezleri direkt CERD’nin maddi kapsamına giriyor. Azerbaycan’ın Ermenilere karşı uyguladığı ırkçı şiddet, keyfi gözaltı süreçleri ve kaybolma olayları açıkça CERD kapsamına girme potansiyeline sahip” dedi.
“Ermeniler ırkçılığa uğradı”
Ermeni heyetinden Josef Klingler ise Ermeni asıllıların Azerbaycan sonlarında gözaltına alındığını tez ederek, “Azerbaycan Demiryolları Sözcüsünün tabiriyle alıntı yapacak olursak, ‘Başka ülke vatandaşı olan etnik Ermenilerin ülkeye girişi resmi olarak yasaklanmıştır’. Pekala, bunlar yalnızca Azerbaycan’ın tez ettiği üzere hudut muhafızları yahut gümrük yetkilileri tarafından yapılan rutin kimlik denetimleri mi? Hayır, değil. Görünüşte, sadece etnik kökenine dayanarak yürütülen bariz ırkçı gözaltılar var” sözlerini kullandı.
Azerbaycan’ın Ermenilerin kalıntılarını geri göndermediği savında bulunan Profesör Linos Aleksandros, “Ermenistan, Azerbaycan’ın kendi denetimi altındaki topraklarda etnik Ermenilerin kalıntılarının aranmasını ve ülkelerine geri gönderilmesini tekraren engellediğine dair kanıtlar ortaya koydu” dedi.
“Ermeni esirlere makûs davranıldı”
Profesör Pierre D’Argent ise Azerbaycan’ın Ermeni esirlere makûs davrandığını öne sürerek, “Ermenistan’ın şikayet ettiği şey, Azerbaycan’ın alması gerektiği halde savaş esiri almaması ve bunun yerine etnik Ermeni savaşçıları savaş dışında vurmasıdır ya da esir aldıktan sonra gözaltında tutuldukları mühlet boyunca onlara makus davranmasıdır ”diye konuştu.
Yargıç Nawaf Salam Ermeni heyetinin akabinde kelamlı savunmaların sona erdiğini belirtti. Divanın ön itirazlara ait kararı, halka açık bir oturumda açıklanacak.
Ermenistan’ın Azerbaycan’a açtığı dava
Öte yandan Ermenistan, 16 Eylül 2021’de Her Türlü Irk Ayrımcılığının Ortadan Kaldırılmasına Ait Milletlerarası Sözleşme’nin ihlal edildiği gerekçesiyle Azerbaycan aleyhine Birleşmiş Milletlerin yargı organı olan Milletlerarası Adalet Divanında dava açmıştı. Azerbaycan ise 21 Nisan 2023’te mahkemenin yargı yetkisine ait ön itirazlarda bulunmuştu. Divan, Azerbaycan’ın ön itirazlarına yönelik iki ülkenin 15-19 Nisan ortasında kelamlı beyanlarının alınmasını kararlaştırmıştı. 15 Nisan Pazartesi günü başlayan duruşmalarda Azerbaycan heyetine Azerbaycan Dışişleri Bakan Yardımcısı Elnur Memmedov, Ermenistan heyetine ise Ermenistan Cumhuriyeti Memleketler arası Hukuk İşler Temsilcisi Yegiş Kirakosyan başkanlık etti.
Talepler
Azerbaycan ön itirazlarında, mahkemenin yargı yetkisinin olmadığını, Ermenistan’ın gerekli kaideler oluşmadan siyasi maksatla dava açtığını, dava açma hedefini berbata kullandığını belirterek davanın reddini talep etti. Ermenistan ise Azerbaycan’ın ön itirazlarının reddedilmesini istedi.
İHA
