İdari Yargıda İptal Davası
İdari Yargıda İptal Davası

İdari Yargıda İptal Davası

İptal Davası Nedir?

İdari işlemlerin unsurlardan bir ya da birkaçının hukuka aykırı olması halinde iptalleri için menfaati ihlal edilenler tarafından açılan davadır. Bu davada amaç menfaatin korunması ve idarenin hukuka uygun davranmasının sağlanmasıdır. İptal kararı çıkması halinde geriye dönük sonuç doğurur ve böylece hukuka uygunluk sağlanır.

İptal Davasının Şartları Nelerdir?

  • Yapılan işlemin unsurlarında sakatlık
  • Menfaat ihlali

İdari işlemler kural olarak hukuka uygunluk karinesinden yararlanır. İptal davası açıldığında işlem bu karineden faydalanmaya devam eder ancak iptal kararı çıktığında artık hukuka uygunluktan söz edilemez.

Kişi üzerinde sonuç doğuran, kişinin hakkını değiştiren veya sonlandıran, son aşamasına gelmiş ve kesinleşmiş yani icrai ve kesin işlemler dava konusu edilebilir. Buna karşılık, hazırlık işlemleri, tavsiye niteliğindeki ve görüş bildirici işlemler dava konusu edilemez.

İstisnaen kişi üzerinde sonuç doğurabilecek bir işlem hazırlık aşamasında olsa dahi dava edilebilmelidir. Örneğin bakanlıktan onayın alındığı ancak belediyenin henüz ilan etmediği imar planları…

İhlal edilen menfaat güncel, meşru ve kabul edilebilir olmalıdır. Aksi halde davacının ehliyeti yönünden davanın reddine karar verilecektir.

Bir başkasını ilgilendiren birel işlemler iptal davasına konu edilemez.

İptal Davasında Dava Açma Süresi

İdare mahkemelerinde açılacak iptal davalarında genel dava açma süresi kural olarak 60 gündür. Ancak çeşitli durumlar için ayrıca öngörülen süreler bulunmaktadır. Bunlar;

Vergi davaları ve kamulaştırma bakımından 30 gün ve AATUK gereğince ödeme emirlerine karşı 7 gündür.

Sürenin Başlangıcı

İdari işleme karşı dava açma süresi yazılı bildirimden başlar. Yapılan işlem tebliğ edilmişse, süre tebligattan sonraki gün işlemeye başlar. Ancak işlem Resmi Gazete’de yayımlanmışsa süre ilan tarihinden itibaren başlar.

Dava açma süresinin son günü cumartesi, pazar ya da bayram gününe vs. denk gelirse izleyen ilk mesai gününün sonuna kadar dava açma süresi uzar.

Dava açma süresi adli tatile denk gelirse 7 gün uzatılır.

Dava yanlış yargı yolunda açılırsa görevsizlik kararının kesinleşmesinden itibaren 30 gün içinde idari yargıda dava açılabilir.

Düzenleyici işlemi yapan idareye yapılan itiraz dava açma süresini durdurmaz ancak üst makama yapılan itiraz durdurur.

İtiraz için başvurulacak üst makam yoksa işlemi yapan idareye yapılan itiraz dava açma süresini durdurur. (Bkz. İYUK md. 10 md.11)

İptal Davasında Görev ve Yetki

Genellikle ülke çapında uygulanacak bakanlık işlemleri ve bakanlar kurulu işlemleri ile birden çok idare ve vergi mahkemesi alanına giren işlemler kapsayıcı olması bakımından Danıştay’da görülür. Danıştay yalnızca Ankara’da olduğundan burada yetki sorunu olmayacaktır.

Vergi alanındaki uyuşmazlıklarda vergi mahkemeleri görevlidir ve geri kalan tüm uyuşmazlıklar idare mahkemelerinde görülür.

Yetki bakımından ise bir kural ve üç istisnası vardır. (İYUK md.32 md.33 md.34 md.35)

İdari davalarda genel yetki:

Madde 32 –  Göreve ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla bu Kanunda veya özel kanunlarda yetkili idare mahkemesinin gösterilmemiş olması halinde, yetkili idare mahkemesi, dava konusu olan idari işlemi veya idari sözleşmeyi yapan idari merciin bulunduğu yerdeki idare mahkemesidir.

2.Bu Kanunun uygulanmasında yetki kamu düzenindendir.

 

Kamu görevlileri ile ilgili davalarda yetki:

Madde 33 – Kamu görevlilerinin atanması ve nakilleri ile ilgili davalarda yetkili mahkeme, kamu görevlilerinin yeni veya eski görev yeri idare mahkemesidir.

Kamu görevlilerinin görevlerine son verilmesi, emekli edilmeleri veya görevden uzaklaştırılmaları ile ilgili davalarda yetkili mahkeme, kamu görevlisinin son görev yaptığı yer idare mahkemesidir.

Kamu görevlilerinin görevle ilişkisinin kesilmesi sonucunu doğurmayan disiplin cezaları ile ilerleme, yükselme, sicil, intibak ve diğer özlük ve parasal hakları ve mahalli idarelerin organları ile bu organların üyelerinin geçici bir tedbir olarak görevden uzaklaştırılmalarıyla ilgili davalarda yetkili mahkeme ilgilinin görevli bulunduğu yer idare mahkemesidir.

Özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, hâkim ve savcıların mali ve sosyal haklarına ve sicillerine ilişkin konularla, müfettiş hal kâğıtlarına karşı açacakları ve idare mahkemelerinin görevine giren davalarda yetkili mahkeme, hâkim veya savcının görev yaptığı yerin idari yargı yetkisi yönünden bağlı olduğu bölge idare mahkemesine en yakın bölge idare mahkemesinin bulunduğu yer idare mahkemesidir.

 

Taşınmaz mallara ilişkin davalarda yetki:

Madde 34 –   İmar, kamulaştırma, yıkım, işgal, tahsis, ruhsat ve iskan gibi taşınmaz mallarla ilgili mevzuatın uygulanmasında veya bunlara bağlı her türlü haklara veya kamu mallarına ilişkin idari davalarda yetkili mahkeme taşınmaz malların bulunduğu yer idare mahkemesidir.

Köy, belediye ve özel idareleri ilgilendiren mevzuatın uygulanmasına ilişkin davalarla sınır uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme, mülki idari birimin, köy, belediye veya mahallenin bulunduğu yahut yeni bağlandığı yer idare mahkemesidir.

 

 

Taşınır mallara ilişkin davalarda yetki:

Madde 35 –    Taşınır mallara ilişkin davalarda yetkili mahkeme, taşınır malın bulunduğu yer idare mahkemesidir.

 

İptal Davasında Görevsizlik ve Yetkisizlik Sorunu

İdari yargılama hukukunda, görevsizlik veya yetkisizlik kararı veren mahkeme dosyayı doğrudan yetkili veya görevli mahkemeye gönderir.

Başlangıçta ödenen miktarlar yeterli olmazsa tamamlanması istenir.

Dosyanın gönderildiği mahkeme de yetkisizlik veya görevsizlik kararı verirse;

  • İkisi de aynı bölge idare mahkemesinin çevresindeyse uyuşmazlığı bölge idare mahkemesi karara bağlar.
  • İkisi farklı bölge idare mahkemesinin çevresindeyse uyuşmazlığı Danıştay karara bağlar.

Örnek dilekçe:

 

Samsun İdare Mahkemesi (Sayın) Başkanlığına

Davacı                        : Adı soyadı, kimlik numarası, adresi

Davacı vekili            : Adı soyadı, kimlik numarası, adresi

 

Davalı                       : — Büyükşehir Belediye Başkanlığı

 

Davanın konusu: … tarih … sayılı …pafta…ada…parsel kayıtlı taşınmazımın kamulaştırma işleminin iptali/ yürütmenin durdurulması istemidir.

 

Tebliğ tarihi:

 

Olay:

 

Açıklamalar / davayı gerektiren sebepler:

 

Sonuç istemi / netice i talep / sonuç ve talep: konuyla aynı olmalı.

Haklı davamı(zı)n kabulü ile söz konusu işlemin iptali, yargılama giderleri ve vekalet ücretini davalı idare üzerinde bırakılmasını vekaleten arz ederim. (vekalet ücreti avukat varsa)

Avukat yoksa “Arz ederim.”  Avukat varsa “Arz ve rica ederim.”

 

Davacı (varsa vekili) Adı Soyadı

İmza

 

İdari Yargıda İptal Davası

Tamamen Ücretsiz Olarak Bültenimize Abone Olabilirsin

Yeni haberlerden haberdar olmak için fırsatı kaçırma ve ücretsiz e-posta aboneliğini hemen başlat.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bizi Takip Edin