Rus Edebiyatını bu kadar seviyorken, başta Dostoyevski ve Tolstoy’un tüm eserlerini okuyup yazar bazında ilerlemeye karar verdim. İlk tercihim tabii ki Dostoyevski oldu. Ancak maalesef Yeraltından Notlar okumakta acele etmişim.
Romanın ilk bölümü bu romanın ardından zamanla “Yeraltı Adamı” olarak tanınan karakterin itirafları, serzenişleri, hakaretleri, hayıflanmaları kısaca iç dünyası üzerine bir monologdur. Çevresindeki insanlardan tiksinen, nefretle insanları anan, insanları belki de hiç sevmemiş gibi görünen kapalı bir karakterin fazlasıyla açık ifadeleridir. İkinci bölümde ise Yeraltı Adamı’nın yeraltından bir anlık çıkışı ve daha önceden arkadaşı olduğu anlaşılan kişilerle bir hesap görmeye çabalamasını izleriz. Vikipedi.
Yeraltı olarak adlandırılan bölüm bugüne kadar Dostoyevski okurken en çok sıkıldığım sayfalara sahipti. Anlatım tarzını, yazarın söylediği yalanları, bunların farkında oluşunu ve buna rağmen yalanlara devam edişini, okuyucuya seslenişini tamamıyla sevdim. Ancak içerik olarak belki de bana çok ağır geldiğinden okurken zevk alamdım. İkinci bölüm olan Sulusepken’de ise aradığım Dostoyevski okuma hazzını tam olarak yakaladım. Yine aynı karamsar anlatıcı vardı ancak bu kez felsefik bakış açısını anlamsız hayatına serpiştirmişti ve okuması daha keyifliydi.
Ve işte alıntılar!
Hadi efendim, iş cetvelle aritmetiğe dayanınca, iki kere iki yalnızca dört ediyorsa, iradenin lafı mı kalır? İki kere iki, iradem karışmasa da dört edecek. İrade bu mudur?
Kabadayılıkta ayak direyenler sadece eşekler ve eşek soylulardır; ama onlarınki de duvarın önüne kadardır.
Sevginin bulunmadığı yerde aklı da arama.
Beni kıyamet kopmasıyla çaysız kalmam arasında seçim yapmak zorunda bıraksalar, dünya yıkılsa umrumda olmayacağını, ama çayımdan vazgeçmeyeceğimi haykırdım.
